Estate planning / prive - eindejaarstips 2020

Had u over 2015 nog recht op een teruggaaf inkomstenbelasting, maar bent u vergeten deze teruggaaf aan te vragen? Dan hebt u tot 1 januari 2021 de tijd om de teruggaaf alsnog aan te vragen. De Belastingdienst betaalt u het belastingbedrag terug als dit meer bedraagt dan de teruggaafdrempel. In 2015 bedroeg deze € 14, in plaats van de € 15 die voor 2020 geldt.

Als u in de afgelopen jaren, drie achtereenvolgende jaren heeft gehad met wisselende inkomsten, dan heeft u mogelijk recht op een teruggaaf vanwege middeling. U heeft dan meer belasting betaald dan wanneer u in die drie jaar gelijkmatige inkomsten zou hebben genoten. Bij middeling wordt voor drie achtereenvolgende jaren de belasting herrekend op basis van het gemiddelde inkomen. Is die belasting meer dan € 545 lager dan de betaalde belasting, dan krijgt u het meerdere terug. Om de middelingsteruggaaf te krijgen, moet u een verzoek indienen bij de Belastingdienst. Daarbij moet u weten dat u het verzoek kunt indienen tot 36 maanden na het moment waarop de laatste aanslag van die drie jaar onherroepelijk vaststaat. Heeft u nog recht op teruggaaf over 2012 tot en met 2014 en heeft de aanslag 2014 een dagtekening van 20 november 2017, dan staat deze per 1 januari 2018 onherroepelijk vast. Een aanslag is onherroepelijk als de termijn van 6 weken voor bezwaar, beroep, hoger beroep of cassatie is verstreken. U heeft dan nog tot en met 2020 de tijd om die teruggaaf aan te vragen. Op internet zijn diverse tools beschikbaar om de middelingsteruggaaf te bepalen.

De Belastingdienst brengt rente in rekening op een aanslag inkomstenbelasting 2019 die wordt opgelegd na 1 juli 2020. Tot 1 oktober 2020 is deze belastingrente nog 0,01% per jaar, vanaf 1 oktober 2020 is de rente 4% per jaar. In vergelijking met de rente die de bank u vergoedt, is deze rente hoog. U kunt belastingrente beperken door zo snel mogelijk een voorlopige aanslag inkomstenbelasting 2019 aan te vragen. Verwacht u dat u voor 2019 nog moet bijbetalen, dan is het zinvol zo snel mogelijk een voorlopige aanslag inkomstenbelasting 2019 te vragen aan de Belastingdienst.

Tip
Als u een belastingaanslag 2019 niet op tijd betaalt, brengt de Belastingdienst ook nog invorderingsrente in rekening. Die rente komt bovenop de belastingrente, maar die rente is op dit moment slechts 0,01% per jaar. Vraag zo nodig de Belastingdienst om een betalingsregeling, maar dien een verzoek om een voorlopige aanslag zo spoedig mogelijk in.

Door nog vóór 1 januari 2021 een schenking aan uw (klein)kinderen te doen, kunnen zij de jaarlijkse vrijstelling van € 5.515 (kinderen) of € 2.208 (algemene vrijstelling) benutten. Hebt u kinderen tussen de 18 en 40 jaar? Dan kunnen zij in beginsel eenmalig de vrijstelling voor schenkingen van ouders verhogen naar € 26.457. De dag van de 40e verjaardag valt overigens nog binnen de leeftijdsgrens. Betreft het een schenking aan kinderen voor een studie, dan is de eenmalige vrijstelling € 55.114. Bij een schenking voor een eigen woning stijgt de eenmalige vrijstelling zelfs naar € 103.643. Maar met betrekking tot deze eenmalige vrijstelling is het niet noodzakelijk om haast te maken met een schenking. In fiscaal opzicht maakt het in beginsel geen verschil of de schenking in 2020 of in 2021 wordt gedaan. De vrijstelling van € 103.643 geldt voor iedereen die tussen de 18 en 40 jaar oud is.

Tip
U hoeft het gehele bedrag van € 103.643 niet in één jaar te schenken. Het onbenutte deel kunt u gespreid schenken over een periode van maximaal twee jaren die direct volgen op het eerstgenoemde kalenderjaar. Let op dat de toepassing van de verhoogde vrijstelling wordt beïnvloed als eventueel in een voorgaand jaar al een eenmalig verhoogde schenking plaatsvond.

Let op!
Ook bij gespreid schenken mag de begunstigde de leeftijdsgrens van 40 jaar niet overschrijden. Heeft degene aan wie u wilt schenken de leeftijd van 40 jaar al bereikt? Maar is zijn partner wel jonger? Dan is de eenmalige vrijstelling toch toe te passen.

Heeft uw kind van u in 2018 een schenking ontvangen om daarmee zijn eigen woning te verbeteren of te onderhouden? Waarschijnlijk heeft uw kind toen de verhoogde schenkingsvrijstelling van € 100.800 toegepast op de schenking. Een voorwaarde voor deze vrijstelling was dat de schenking plaatsvond onder de ontbindende voorwaarde dat het geschonken bedrag binnen twee jaren na het kalenderjaar van schenking moet zijn besteed aan de verbetering of het onderhoud. Wijs uw kind dus erop dat de werkzaamheden in 2020 moeten zijn afgerond, anders vervalt de vrijstelling!

Is vóór 2010 de eenmalige verhoogde vrijstelling voor een kind tussen de 18 en 35 jaar benut, maar daarna niet meer? Dan is in 2020 de verhoogde vrijstelling bij schenkingen aan kinderen tussen de 18 en 40 jaar ten behoeve van de eigen woning toe te passen. Feitelijk gaat het hier om een aanvulling op de eerder genoten toegepaste verhoogde vrijstelling. De aanvullende vrijstelling in 2020 bedraagt € 28.657.

Tip
Het begunstigde kind of zijn partner moet op het moment van de schenking voor de eigen woning tussen de 18 en 40 jaar oud zijn.

Heeft u in 2020 een of meer schenkingen ontvangen, waarover u schenkbelasting moet betalen? Dien dan uw aangifte schenkbelasting in vóór 1 maart 2021. U bent dan in ieder geval op tijd. Als u de eenmalige (bijzondere) verhoogde vrijstelling voor schenkbelasting wilt gebruiken zodat u per saldo niets betaalt, dient u eveneens tijdig uw aangifte in te dienen. Want in deze aangifte moet u verzoeken om toepassing van de eenmalige (bijzondere) verhoogde vrijstelling. Als u later dan vier maanden na afloop van het kalenderjaar van schenking de aangifte schenkbelasting indient, gaat de aanslagtermijn pas de dag na de aangifte in. U moet in zo’n geval langer wachten voordat u zekerheid heeft.

Tip
U kunt de aangifte schenkbelasting zoeken en vinden op de website van de Belastingdienst. Of doe online aangifte schenkbelasting via 'Mijn Belastingdienst'.

In 2020 zijn betalingen aan partneralimentatie nog aftrekbaar tegen maximaal 46%. In 2021 is de partneralimentatie aftrekbaar tegen maximaal 43%. Deze ontwikkeling maakt het fiscaal aantrekkelijk om de alimentatieverplichting nog dit jaar af te kopen. Ook de afkoopsom is namelijk aftrekbaar.

Giften aan goede doelen kunnen aftrekbaar zijn van de belasting. Het goede doel moet dan een zogeheten algemeen nut beogende instelling (ANBI) zijn. Gewone giften zijn echter niet volledig aftrekbaar. Voor aftrek van giften geldt als voorwaarde onder meer dat de giften zijn betaald. Er is een bedrag dat niet aftrekbaar is, een drempel. In 2020 is deze drempel € 60 of, als dat meer is, 1% van het gezamenlijke (drempel)inkomen. Als u alle giften in een jaar betaalt, heeft u slechts één keer te maken met een niet aftrekbaar bedrag. Het kan daarom verstandig zijn om giften zoveel mogelijk in één keer te betalen.

Let op!
Gewone giften hebben naast een drempelbedrag ook te maken met een maximaal aftrekbaar bedrag. Maximaal is als gift 10% van het gezamenlijke drempelinkomen aftrekbaar. Denk hieraan als u giften zoveel mogelijk in één jaar wilt betalen.

Als u dit jaar nog een schenking wilt doen aan een goed doel, overweeg dan eens een donatie aan een culturele algemeen nut beogende instelling (culturele ANBI). Dat is fiscaal voordeliger dan een donatie aan een gewone ANBI. Een gift aan een culturele instelling levert u voor de inkomstenbelasting een aftrekpost op van 125% van het geschonken bedrag, in plaats van 100%. De extra aftrek van 25% is echter gemaximeerd op € 1.250. Verder geldt evenals bij gewone giften een drempel van 1% van het verzamelinkomen vóór toepassing van de persoonsgebonden aftrek, maar minimaal € 60. De maximale aftrek is van 10% van het verzamelinkomen vóór toepassing van de persoonsgebonden aftrek. Daarnaast is van belang dat in 2021 het maximale effectieve percentage waartegen u de giften kunt aftrekken, daalt van 46% naar 43%!

Tip!
Als u een eigen bv heeft, kunt u via uw bv ook schenken aan een culturele instelling. Dat levert in de vennootschapsbelasting een extra aftrek op van 50% van het bedrag dat uw bv heeft geschonken aan culturele instellingen. Deze extra aftrek bedraagt maximaal € 2.500.

Uw jaarlijkse giften aan een ANBI zijn alleen aftrekbaar als ze boven een drempel uitkomen. Voor 2020 is die drempel ten minste € 60 of, als dat hoger is, 1% van uw verzamelinkomen. Heeft u een fiscale partner, dan geldt 1% van het gezamenlijke verzamelinkomen. De aftrek van giften is bovendien gemaximeerd op 10% van het (gezamenlijke) verzamelinkomen. Zijn uw giften aan goede doelen niet volledig aftrekbaar? Overweeg dan om giften om te zetten in periodieke giften. Hierbij legt u schriftelijk vast dat u gedurende vijf jaar een bepaald bedrag schenkt, tenzij u eerder komt te overlijden. U hoeft voor periodieke giften niet meer naar de notaris. Wel moet u dit bij de Belastingdienst melden. Hiervoor is een formulier beschikbaar. Periodieke giften zijn volledig aftrekbaar. Als u dit jaar uw gift nog omzet in een periodieke gift, profiteert u dit jaar nog van volledige aftrek.

Bepaalde kosten voor zorg zijn aftrekbaar van de belasting. Denkt u hierbij aan kosten van een tandarts, fysiotherapeut of specialist. Kosten voor een gehoorapparaat zijn onder voorwaarden ook aftrekbaar van de belasting. Dat geldt ook voor kosten van aanpassingen aan een auto of een fiets. Niet aftrekbaar zijn de kosten die onder het verplichte eigen risico vallen. De zorgkosten zijn echter niet volledig aftrekbaar. Elk jaar geldt een niet-aftrekbare drempel. Ziektekosten zijn alleen aftrekbaar voor zover deze boven de drempel uitkomen. Moet u dit jaar een gehoorapparaat en verwacht u volgend jaar een hoge tandartsrekening? U heeft dan zowel dit jaar als volgend jaar te maken met een drempel. Als het mogelijk is, is het verstandig om zowel het gehoorapparaat als de behandeling bij de tandarts in hetzelfde jaar te laten plaatsvinden. U heeft dan slechts een keer te maken met een drempel. Op die manier zijn meer zorgkosten voor u aftrekbaar.

Een alimentatiebetaling aan uw ex-echtgenoot behoort tot de persoonsgebonden aftrek. In 2020 kunt u de alimentatie in aftrek brengen tegen maximaal 46%. In 2021 is de alimentatie nog maar aftrekbaar tegen hooguit 43%. Zorg er dus voor dat de alimentatie in 2020 valt. Dit betekent dat u uiterlijk op 31 december 2020 het alimentatiebedrag moet hebben overgemaakt.

Let op!
Een alimentatieverplichting is geen schuld die uw box 3-vermogen verlaagt.

Fiscaal partnerschap kan bepaalde voordelen bieden. Dit is onder meer het geval , als een van de partners zijn heffingvrij vermogen in box 3 niet volledig benut. Als u en uw partner nog niet elkaars fiscale partner bent, kunt u nog regelen dat u beiden voor heel 2020 als elkaars fiscale partner wordt aangemerkt. U moet dan op zijn minst ongehuwd samenwonen en per 1 januari 2020 op hetzelfde woonadres staan ingeschreven. Daarnaast moet een bepaalde situatie aan de orde zijn. De situatie die u het makkelijkst op korte termijn kunt realiseren, is het afsluiten van een notarieel samenlevingscontract. Regel dit vóór 1 januari 2021 en voldoe aan de eerdergenoemde voorwaarden. Dan kunt u alsnog voor heel 2020 als fiscale partners worden aangemerkt.

Tip
Er zijn nog vijf andere situaties waarin men fiscaal partnerschap voor het hele jaar kan verkrijgen. Namelijk als uit uw relatie een kind is geboren, een van u beiden een kind van de ander heeft erkend, een van u beiden als partner van de ander is aangemerkt in een pensioenregeling, u samen met uw partner een eigen woning bezit of op uw woonadres een minderjarig kind van een van u beiden staat ingeschreven. In dat laatste geval moeten u en uw partner beiden meerderjarig zijn.

Echtgenoten die op huwelijkse voorwaarden zijn getrouwd met in die voorwaarden een periodiek verrekenbeding, vergeten soms om deze verrekening ook echt uit te voeren. Als de verrekening achterwege is gebleven, zal bij het einde van het huwelijk door scheiding of overlijden (ook fiscaal) worden afgerekend alsof er gemeenschap van goederen was. Bent u ook getrouwd op huwelijkse voorwaarden met een verrekenbeding? Vergeet dan niet om deze afrekening ook over 2020 op te stellen.

Tip
Een periodiek verrekenbeding dat jarenlang niet is uitgevoerd, is te ‘repareren’ door de te verrekenen bedragen alsnog te berekenen en de uitkomst vast te leggen in een vaststellingsovereenkomst. Vervolgens moet u het beding wel jaarlijks uitvoeren. Of u moet de huwelijkse voorwaarden op dit punt laten aanpassen.

Heeft u te maken met een pensioengat, overweeg dan om een lijfrente af te sluiten. De lijfrentepremies zijn binnen bepaalde grenzen fiscaal aftrekbaar. De aftrek van lijfrentepremie is in de eerste plaats beperkt tot de zogeheten jaarruimte. Daarnaast is de premie slechts aftrekbaar als u deze ook daadwerkelijk heeft betaald in het jaar waarin u de premie wilt aftrekken. Zorg er daarom voor dat u de lijfrentepremie uiterlijk 31 december 2020 heeft betaald.

Tip
Heeft u in de afgelopen vijf jaar lijfrentepremies betaald, maar bent u vergeten om deze op te geven in uw aangifte inkomstenbelasting? En staat de desbetreffende aanslag al onherroepelijk vast? Dan kunt u een verzoek om ambtshalve vermindering indienen bij de Belastingdienst. U moet dan in staat zijn te bewijzen dat u de betaalde premie niet heeft afgetrokken. Bijvoorbeeld door het overleggen van kopieën van uw aangiften en de aanslagen over de betreffende jaren. Om voor teruggave over 2015 in aanmerking te komen, moet u voor 1 januari 2021 verzoeken om een ambtshalve vermindering.

Uw box 3-vermogen heeft niet alleen gevolgen voor de inkomstenbelasting, maar ook voor onder meer de toekenning van toeslagen. Hierbij geldt namelijk een vermogenstoets. De eigen bijdrage voor zorg op basis van de Wet langdurige zorg (Wlz-zorg) is ook afhankelijk van het box 3-vermogen op de peildatum (1 januari). Overweeg daarom om uw box 3-vermogen vóór 1 januari 2021 te verlagen door bijvoorbeeld schenkingen te doen.

Let op!
Bij het vaststellen van de eigen bijdrage voor de Wlz kijkt de overheid standaard naar uw vermogen van twee jaar geleden. Een verandering in dit vermogen (bijvoorbeeld door nu te schenken) heeft dus pas twee jaar later effect. U kunt onder voorwaarden voor 2021 verzoeken om verlegging van het peiljaar 2019 naar 2021. Dan heeft verlaging van uw vermogen per 1 januari 2021 wel effect voor 2021. Informeer hiervoor bij het Centraal Administratie Kantoor (CAK).

Let op!
De verhoging van het heffingvrij vermogen in 2021 heeft in beginsel geen gevolgen voor het recht op toeslag!

Vanaf 1 januari 2021 komt de aanschaf van een woning al snel onder het normale tarief van de overdrachtsbelasting te vallen. Voor 2021 bedraagt dat tarief 8%. Wie dus wil beleggen in een woning om die aan anderen te verhuren, moet overwegen om het pand nog dit jaar aan te schaffen. Nu vallen immers in principe alle woningen onder een tarief van 2%. Dit maakt het fiscaal voordelig om nog dit jaar een beleggingswoning te kopen. Stel dat zo’n woning een aankoopprijs van € 500.000 heeft. Bij een aankoop in 2020 bedraagt de overdrachtsbelasting € 10.000. In 2021 moet de belegger € 40.000 aan overdrachtsbelasting betalen. De aanschaf in 2020 scheelt dus € 30.000 aan overdrachtsbelasting.

Bent u van plan om een vakantiehuisje in Nederland te kopen? Wacht daar dan niet mee tot 2021. Als u namelijk dit jaar een vakantiehuisje koopt, bent u daar in principe 2% overdrachtsbelasting over verschuldigd. Vanaf 1 januari 2021 zullen alle woningen die niet uw hoofdverblijf vormen onder het normale tarief van de overdrachtsbelasting vallen. Dus ook woningen voor uw eigen gebruik! Het normale tarief van de overdrachtsbelasting stijgt ook nog eens van 6% naar 8%.

Op Prinsjesdag 2020 is een wetsvoorstel ingediend om box 3 per 1 januari 2021 aan te passen. De wijzigingen zijn echter nogal beperkt. Aan de ene kant stijgt het heffingvrij vermogen. Aan de andere kant vindt een aanscherping plaats van de grenzen in de rendementsschijven en stijgt de belasting van 30% naar 31%. Voor mensen met een klein vermogen zullen de wijzigingen gunstig zijn, maar wie veel vermogen heeft, gaat erop achteruit. Omdat de spaarrente nog steeds erg laag is, is box 3 misschien niet de meest gunstige box voor u. U kunt daarom overwegen om vóór de peildatum van 1 januari 2021 uw spaargeld in te brengen in een nieuwe bv, in te brengen in een open fonds voor gemene rekening, te storten als informeel kapitaal of agio in uw bv of om te zetten in een vordering op uw bv (zogeheten terbeschikkingstellingsvordering).

Let op!
Aan de genoemde voorbeelden kleven wel nadelen en risico’s. Zo zijn er kosten verbonden aan de oprichting van een bv. Check wat voor u de beste optie is en of deze per saldo voordeliger is dan uw spaargeld in box 3 te laten staan.

Het laten staan van kleine schulden is fiscaal nadelig, aangezien zij pas de heffingsgrondslag van box 3 verlagen voor zover zij een drempel van € 3.100 (bedrag 2020) per fiscaal partner overschrijden. Het is fiscaal voordeliger om deze schulden af te lossen. Zo zijn zij op de peildatum van 1 januari 2021 niet langer aanwezig, terwijl de box 3-heffing direct is verlaagd.

Is uw vermogen zo hoog dat u box 3-heffing moet betalen en bezit u genoeg spaargeld om eventuele uitgaven nog in 2020 te doen? Overweeg dan om grote privéaankopen die u eigenlijk in 2021 had willen doen, zoals de aanschaf van een nieuwe auto of nieuwe meubels, vóór 1 januari 2021 te doen. Zulke bezittingen behoren namelijk niet tot de grondslag voor de box 3-heffing, terwijl het spaargeld dat u voor de aankoop gebruikt dan op de peildatum van 1 januari 2021 ook niet meer meetelt voor de grondslag. Zo kunt u in box 3 flink wat belasting besparen!

Belastingschulden kwalificeren niet als schulden voor box 3. Daarom is het raadzaam om een ontvangen belastingaanslag vóór 1 januari 2021 te betalen. Over de gelden waarmee u deze aanslag betaalt, hoeft u dan geen box 3-heffing te betalen.

Tip
De regel dat een openstaande belastingschuld niet als schuld meetelt in box 3 kent enkele uitzonderingen. U mag bijvoorbeeld de nog niet-betaalde erfbelasting wél als schuld aangeven in box 3.

Wilt u de vrijstellingen in box 3 optimaal benutten? Vergeet dan niet de vrijstelling voor groene beleggingen. Deze beleggingen zijn namelijk vrijgesteld tot een maximum van € 59.477 (bedrag 2020) per persoon (€ 118.954 bij fiscale partners). Met de extra heffingskorting van 0,7% levert dit in box 3 een aardige belastingbesparing op. Wilt u dit belastingvoordeel ook in 2021 benutten? Dan is het van belang dat u de groene fondsen op 1 januari 2021 (peildatum) in bezit heeft. Dus als u overweegt om deze fondsen van de hand te doen, houd deze dan in elk geval aan tot na 1 januari 2021.

Tip
Als u nog geen groene beleggingen heeft maar overweegt om uw geld groen te beleggen, doe dit dan zo mogelijk al vóór 1 januari 2021. In dat geval kunt u immers al in 2021 profiteren van de vrijstelling én de heffingskorting.

Als u uw box 3-vermogen per 1 januari 2021 wilt drukken, dien dan vóór 1 november 2020 een verzoek om een voorlopige aanslag in. Als de Belastingdienst u vóór 1 januari 2021 een belastingaanslag oplegt die u direct betaalt, heeft u uw box 3-vermogen al verminderd. Maar zelfs in het geval dat de Belastingdienst pas na 31 december 2020 de aanslag vaststelt, kunt u uw belaste box 3-vermogen verlagen. U mag in deze situatie namelijk het na 31 december 2020 betaalde belastingbedrag aftrekken van het box 3-vermogen van 1 januari 2021. Hetzelfde geldt trouwens ook als u vóór 1 oktober een definitieve aangifte heeft ingediend.