Vennootschappen en DGA's - eindejaarstips 2022

De Belastingdienst brengt rente in rekening op een aanslag vennootschapsbelasting 2021 die wordt opgelegd na 1 juli 2022. Deze rente is sinds 1 januari 2022 8% per jaar. In vergelijking met de rente die de bank u vergoedt, is deze rente hoog. U kunt belastingrente beperken door zo snel mogelijk een voorlopige aanslag vennootschapsbelasting 2021 aan te vragen. Verwacht u dat uw bv over 2021 nog vennootschapsbelasting moet bijbetalen? Laat de Belastingdienst zo snel mogelijk een voorlopige aanslag opleggen.

Tip
Als u een belastingaanslag 2021 niet op tijd betaalt, brengt de Belastingdienst ook nog invorderingsrente in rekening. Die rente komt bovenop de belastingrente. Overigens bedraagt de invorderingsrente van 1 juli 2022 tot en met 31 december 2022 slechts 1% per jaar, vanwege de gevolgen van het coronavirus. Daarna gaat de invorderingsrente weer stijgen. Zo zal de invorderingsrente per 1 januari 2023 2% bedragen en uiteindelijk per 1 januari 2024 op 4% komen te staan.

Als u een vordering op uw bv wilt innen, wacht daar dan mee tot na 1 januari 2023. Op die manier voorkomt u dat het geldbedrag dat u ontvangt meteen in de rendementsgrondslag van box 3 voor het jaar 2023 valt.

Let op!
De zaak is gecompliceerder als u vanuit uw privévermogen een lening van maximaal drie maanden heeft verstrekt. De Belastingdienst past in zo’n geval de volgende sancties toe. Ten eerste rekent de inspecteur de vordering aan uw box 3-vermogen toe. Tegelijkertijd is het voordeel uit terbeschikkingstelling belast in box 1. Deze sancties kunnen ook aan de orde komen als de terbeschikkingstelling langer dan drie maanden maar niet meer dan zes maanden duurde. Maar in deze situatie kunt u de dubbele heffing ontlopen als u aannemelijk maakt dat uw handelingen voor meer dan 50% zijn gebaseerd op zakelijke overwegingen.

Op grond van de gebruikelijkloonregeling wordt een dga geacht een minimum aan loon te ontvangen. In eerste instantie is dat minimum het hoogste van de volgende drie bedragen: 75% van het loon van de meest vergelijkbare dienstbetrekking, het loon van de meestverdienende werknemer in de bv (of het concern) of een vast bedrag van € 48.000 (bedrag 2022). Als de bv aannemelijk maakt dat 75% van het loon van de meest vergelijkbare dienstbetrekking lager is dan het loon van de meestverdienende werknemer, is het gebruikelijk loon gelijk aan die 75% van het loon van de meest vergelijkbare dienstbetrekking. Daarbij geldt wel als minimum € 48.000 (bedrag 2022) of, als dat lager is, 100% van het loon van de meest vergelijkbare dienstbetrekking. Het plan is om per 1 januari 2023 de doelmatigheidsmarge van 25% in deze regeling afschaffen, zodat het loon 100% van het loon van de meest vergelijkbare dienstbetrekking moet bedragen. Het blijft dus belangrijk om te weten wat de meest vergelijkbare dienstbetrekking is. Zoek dit tijdig uit, zodat uw bv u een fiscaal toegestaan loon kan uitbetalen. Dit verkleint het risico op naheffingsaanslagen.

Tip!
De gebruikelijkloonregeling is niet van toepassing als het gebruikelijk loon zou uitkomen op een bedrag van hoogstens € 5.000.

Door het vervallen van de doelmatigheidsmarge is het mogelijk dat de Belastingdienst het standpunt gaat innemen dat veel bv’s de lonen van hun dga’s moeten verhogen. Dit zal vooral zo zijn als de dga een loon heeft dat meer bedraagt dan het vaste minimum gebruikelijk loon van € 48.000 (bedrag 2022). In zulke situaties zou de inspecteur kunnen stellen dat de bv haar dga een loon toekent dat gelijk is aan 75% van het meest vergelijkbare dienstbetrekking. In dat geval zal de fiscus het gebruikelijk loon voor 2023 willen verhogen met een derde, zodat het gebruikelijk loon gelijk wordt aan het loon van de meest vergelijkbare dienstbetrekking. Als uw bv tijdig uw loon verhoogt, kan zij misschien naheffingsaanslagen loonheffingen voorkomen.

Tip
Het is natuurlijk mogelijk dat uw loon al veel dichter bij het loon van de meest vergelijkbare dienstbetrekking zit dan 75% van dat loon. In dat geval kan de verhoging van uw loon veel lager zijn of zelfs achterwege blijven. Maar houd wel rekening met de mogelijkheid dat u dan een en ander aannemelijk moet maken.

Een bv met een onderneming die kwalificeert als een innovatieve start-up mag het gebruikelijk loon voor haar dga voor maximaal drie jaar op het minimumloon stellen. Daarvoor is geen overleg nodig met de Belastingdienst. Deze regeling komt per 1 januari 2023 te vervallen voor nieuwe gevallen. Was u van plan te beginnen met zo’n innovatieve start-up, doe dat dan nog dit jaar!

Tip
Voer overleg met de inspecteur om een gebruikelijk loon vast te stellen dat rekening houdt met de financiële positie van uw bedrijf.

Vennootschapsbelastingplichtige lichamen kunnen geleden verliezen verrekenen met behaalde winsten. Een verlies is te verrekenen met de winst van het vorige jaar en de winsten van de volgende jaren. Vindt in een jaar een wijziging in het uiteindelijk belang van de bv plaats van 30% of meer in vergelijking met het oudste jaar waarvan een verlies is te verrekenen? In beginsel zijn de verliezen die zijn geleden vóór deze belangenwijziging niet meer te verrekenen met winsten die na de belangenwijziging zijn behaald. Op deze beperking bestaan wel uitzonderingen, bijvoorbeeld als de bv niet had kunnen weten van de belangenwijziging en de wijziging in het belang niet ongebruikelijk groot is. Als u wel al plannen heeft om een groot deel van uw belang in uw bv over te dragen aan een derde, kan verliesverdamping dreigen. Laat in zo’n situatie een voorziening of een fiscale reserve vrijvallen. Of verkoop bedrijfsmiddelen met stille reserves aan een gelieerde vennootschap. In plaats van een gewone verkoop kan eventueel sprake zijn van een sale/leaseback.

Let op!
Sinds 2022 is de verliesverrekening per jaar beperkt tot € 1 miljoen vermeerderd met 50% van de winst voor zover die de € 1 miljoen overtreft.

Als het uiteindelijk belang in een bv met compensabele verliezen voor meer dan 30% wijzigt ten opzichte van het oudste openstaande verliesjaar, dreigt in beginsel een beperking van de verliesverrekening. Deze beperking kan achterwege blijven met betrekking tot verliezen die zijn geleden in een belastingjaar waarin de bezittingen van de bv gedurende minimaal negen maanden niet grotendeels bestonden uit beleggingen. Daarbij is bovendien van belang dat vlak vóór de belangenwijziging de werkzaamheden van de bv niet zijn afgenomen tot minder dan 30% van de gezamenlijke omvang van de werkzaamheden bij het begin van het oudste jaar waarin compensabele verliezen zijn geleden. Evenmin mag op het tijdstip van de belangenwijziging een voornemen bestaan om binnen drie jaar alsnog de werkzaamheden van de bv zo sterk te laten inkrimpen.

Hoewel het lastig kan zijn om winst van een vennootschap fiscaal gezien naar voren te halen, kan het voordelig zijn dit toch te proberen. Per 1 januari 2023 zal namelijk de eerste schijf van de vennootschapsbelasting inkrimpen van € 395.000 naar € 200.000. Uw bv komt dan dus eerder toe aan het hoge tarief van 25,8%.

Let op!
Per 1 januari 2023 stijgt het lage tarief van de vennootschapsbelasting van 15% naar 19%.

Stel, u heeft in 2021 en 2022 geen aanmerkelijk belang (ab) meer, maar nog wel een openstaand verlies uit ab. Zet dan dit verlies nog in 2022 om in een belastingkorting. De belastingkorting bedraagt 26,9% van het openstaande ab-verlies. Als u uw ab-verlies in 2022 omzet in een belastingkorting, mag u deze korting aftrekken van de inkomstenbelasting over de box 1-inkomens van 2022 tot en met 2029. Let wel op het jaar waarin u het desbetreffende ab-verlies heeft geleden. De belastingkorting is niet meer van toepassing als het verlies uit ab ouder is dan negen jaar.

Misschien heeft u net zoals sommige andere dga’s de mogelijkheid om de lening voor uw eigen woning aan te gaan bij uw bv. In dat geval hebt u meer controle over de leningsvoorwaarden dan eigenwoningbezitters die een hypotheek bij een derde hebben. De leningsvoorwaarden hebben invloed op de kwalificatie van eigenwoningschuld. Een aflossingsvrije hypotheek valt bijvoorbeeld in beginsel niet in box 1, maar in box 3. Een hypotheek in box 1 leidt tot een hypotheekrente die in box 1 aftrekbaar is tegen het progressieve tarief. Overigens zal de maximale aftrek plaatsvinden tegen een tarief dat steeds meer het tarief van de tweede schijf benadert. In 2022 is het effectief tarief waartegen de hypotheekrente aftrekbaar is maximaal 40%. In box 3 levert de hypotheek een rendement op van negatief 2,46% (percentage 2021, percentage 2022 nog niet bekend), gesteld dat de schuldendrempel van € 3.200 per fiscale partner al is benut. Afhankelijk van de omstandigheden kan het fiscaal voordelig zijn om de hypotheek in box 3 te laten vallen.

Let op!
Heeft u een lening van vóór 2013 of een lening waarop het regime van vóór 2013 van toepassing is? Dan is het niet mogelijk om een eigenwoningschuld te transformeren naar een box 3-schuld. Bij zulke leningen kunt u namelijk wel overeenkomen om gedurende de looptijd niet te hoeven aflossen. In dat geval valt zo’n hypotheek niet in box 3.

Let op!
Het kabinet hoopt in 2026 een nieuw systeem voor box 3 te kunnen invoeren, mogelijk op basis van het werkelijke rendement. Houd daarmee rekening als u niet verwacht de hypotheek vóór die tijd te hebben afgelost.

Dit jaar heeft de Tweede Kamer de Wet excessief lenen bij eigen vennootschap aangenomen. Deze wet treedt per 1 januari 2023 in werking. Als u op 31 december 2023 meer dan € 700.000 schuld heeft aan uw bv, is het meerdere in beginsel een fictieve winstuitdeling. Over die winstuitdeling moet u belasting betalen. Heeft u vastgoed, anders dan uw eigen woning, in privé gefinancierd met een lening van de bv? En heeft u meer dan € 700.000 schuld aan de bv? Overweeg dan de schuld voor het vastgoed te herfinancieren met een lening van de bank. Het regelen van een herfinanciering kan de nodige tijd kosten. Begin hier op tijd aan. Misschien kunt u dan ook nog profiteren van de huidige relatief lage rente.

Let op!
Een alternatief voor herfinancieren van het vastgoed is verkoop van het vastgoed aan uw bv. Bedenk daarbij wel dat dit in 2022 8% overdrachtsbelasting kost. In 2023 zal dit percentage 10,4% zijn.

Vanwege de invoering van de Wet excessief lenen bij eigen vennootschap is het handig om tijdig in kaart te brengen welke schulden u heeft aan uw bv. Vergeet daarbij niet ook de schulden van uw partner aan uw bv mee te rekenen! Voor zover de gezamenlijke schulden meer bedragen dan € 700.000, kan de Belastingdienst dat als een fictieve winstuitdeling in aanmerking nemen. Hierbij is van belang dat eigenwoningschulden niet behoren tot de schulden voor toepassing van deze regeling als aan de bv een recht van hypotheek is verstrekt.

Tip
Eigenwoningschulden die al bestonden op 31 december 2022 tellen sowieso niet mee, ook niet als er geen recht van hypotheek is verstrekt aan de bv.

Zorg ervoor dat uw bv haar jaarrekening op tijd deponeert. Dit is vooral belangrijk in situaties waarin een faillissement dreigt. In dat geval riskeert u als bestuurder hoofdelijk aansprakelijk te worden gesteld voor de schulden van de bv die niet door vereffening zijn te voldoen. Het deponeren van de jaarrekening bij de Kamer van Koophandel (KvK) dient uiterlijk acht dagen na vaststelling van die jaarrekening plaats te vinden. Verder moet het deponeren uiterlijk twaalf maanden na afloop van het desbetreffende boekjaar plaatsvinden. De uiterste deponeerdatum voor het boekjaar 1 januari 2021 tot en met 31 december 2021 is dus 31 december 2022. Bent u bang dat u het niet redt om de jaarstukken tijdig te deponeren? Dan kunt u desnoods de voorlopige jaarrekening deponeren.

Let op!
Als alle aandeelhouders ook bestuurder of commissaris zijn, is er minder tijd voor het deponeren van de jaarrekening. Zelfs als de maximale vijf maanden uitstel zijn verleend voor het opstellen van de jaarrekening (de normale termijn is vijf maanden), moet u de jaarrekening voor het boekjaar 1 januari 2021 tot en met 31 december 2021 uiterlijk deponeren op 8 november 2022. In statuten kan trouwens van deze wettelijke regeling zijn afgeweken!

Tip
Lukt het echt niet om de jaarstukken op tijd te deponeren en dreigt een faillissement? Dan rest u toch nog een mogelijkheid om de aansprakelijkstelling te voorkomen. Hoewel u als bestuurder wordt geacht uw taak onbehoorlijk te hebben vervuld, bent u niet aansprakelijk als u aannemelijk weet te maken dat uw onbehoorlijk bestuur geen belangrijke oorzaak is van het faillissement. Het is dan voor wat betreft bepaalde belastingen zoals de loonbelasting en de omzetbelasting wel van belang om tijdig een melding van betalingsonmacht te doen.

Vorderingen uit hoofde van verstrekte leningen aan derden zijn bezittingen die in box 3 bij u belastbaar zijn. Maar (grote) belastingschulden zijn niet aftrekbaar in box 3. Stel dat u uw bv de vorderingen en de belastingschulden die u heeft, laat overnemen. In die situatie vindt een verrekening van de vorderingen en schulden plaats. Voor zover de schulden groter zijn dan de vorderingen, krijgt u een schuld aan uw bv. Maar deze schuld kwalificeert wel als schuld voor box 3, waarvoor een afzonderlijk negatief forfaitair rendement geldt. Zo kunt u box 3-belasting besparen. Uiteraard moet de overdracht van de vorderingen en belastingschulden dan wel plaatsvinden vóór de peildatum van 1 januari 2023. Heeft u bezittingen en schulden in box 3? Overweeg dan overname van deze bezittingen en schulden door uw bv.

Let op!
Ontstaat per saldo een vordering op uw bv, dan valt deze vordering onder de terbeschikkingstellingsregeling. Het gevolg is dat u over de rente in box 1 belasting moet betalen. Bereken of dat wenselijk is. Is dat niet zo, draag dan slechts een deel van uw vorderingen over!

Een holding kan het verlies uit de liquidatie van een vennootschap waarin zij een deelneming heeft, in beginsel aftrekken. Maar deze aftrek is beperkt tot € 5 miljoen. De aftrekbeperking blijft achterwege als op het moment vlak voor het voltooien van de vereffening van het vermogen van de ontbonden vennootschap de holding (indirect) een dusdanig belang heeft in die vennootschap, dat het de activiteiten van die vennootschap kan bepalen. Daarnaast moet de ontbonden vennootschap zijn gevestigd in Nederland, een andere lidstaat van de EU of EER of in een aangewezen staat. In principe moet de holding in de periode van vijf jaar die direct voorafgaat aan het voltooien van de vereffening onafgebroken voldoen aan de eerdergenoemde voorwaarden.

Als u als dga de aandelen in uw bv schenkt aan uw kinderen of aan een andere bedrijfsopvolger, leidt dat in beginsel tot een fiscale afrekening. De waarde in het economische verkeer van de aandelen minus uw verkrijgingsprijs is dan namelijk belast. Onder voorwaarden is deze fiscale claim door te schuiven. Een van de voorwaarden is dat de verkrijger al gedurende minimaal 36 maanden vóór de schenking in dienstbetrekking was bij de bv. Deze voorwaarde vergt de nodige voorbereiding. Overweegt u de aandelen in uw bv op 1 januari 2026 te schenken aan uw kinderen of bedrijfsopvolger? Neem deze dan uiterlijk 31 december 2022 in dienst bij uw bv.

Let op!
De bedrijfsopvolgingsregeling in de erf- en schenkbelasting staat nu erg onder druk. Het CBS heeft bijvoorbeeld geconcludeerd dat deze faciliteit niet doelmatig is. Of dit ook geldt voor de bedrijfsopvolgingsfaciliteit in de inkomstenbelasting, is moeilijk te zeggen. De minister van Financiën heeft in ieder geval al aangekondigd verhuurd vastgoed te zijner tijd te willen uitsluiten van de gunstige bedrijfsopvolgings- en doorschuifregeling. Dit pleit voor het tijdig regelen van de bedrijfsoverdracht.

Houdt u een aanmerkelijk belang in een vrijgestelde beleggingsinstelling (VBI)? Dan berekent de inspecteur in principe een fictief regulier voordeel van 5,53% (percentage 2022) over de waarde in het economische verkeer van de aandelen aan het begin van het jaar. Dit forfaitaire reguliere voordeel mag u verlagen met het bedrag dat u daadwerkelijk aan dividend heeft ontvangen. Maar het forfaitair regulier voordeel mag daardoor niet negatief worden. Vindt u het forfaitaire rendement te hoog? Vervreemd na 1 januari 2023 uw aandelen in de VBI en ga in box 3 beleggen. Als u na de peildatum voor box 3 in 2023 uw belang in de VBI vervreemdt, belandt de opbrengst voor 2023 nog niet in de rendementsgrondslag. Wel moet het forfaitaire voordeel uit de VBI tijdsevenredig worden berekend. Maar die hoogte van het forfaitaire voordeel valt wel mee, aangezien het maar ziet op een korte periode.

Let op!
Brengt u uw vermogen binnen achttien maanden weer over van box 3 naar de VBI? Dan treedt een sanctie in werking. De inspecteur belast dan de (forfaitaire) inkomsten uit het desbetreffende vermogen zowel in box 2 als in box 3. Denkt u erover om vermogen over te hevelen van uw VBI naar box 3, check dan of u voldoet aan de genoemde termijn van achttien maanden.

Tip
U heeft de mogelijkheid om tegenbewijs te leveren. De sanctie geldt niet als u aannemelijk maakt dat u om zakelijke redenen het vermogen binnen achttien maanden terughaalt naar box 3.

Heeft u een of meer vermogensbestanddelen ter beschikking gesteld aan uw bv, maar de vergoeding daarvoor gerekend tot uw box 1-inkomen? Meld dat alsnog met gebruik van de inkeerregeling. Stuurt u het verzoek om de inkeerregeling toe te passen binnen twee jaar na de aangifte waarin u het inkomen heeft verzwegen, dan krijgt u geen vergrijpboete opgelegd. Bij een latere inkering zal de inspecteur de boete verminderen tot 60% van de maximale boete die hij kan opleggen als u helemaal niet inkeert. Het ontlopen van de vergrijpboete is niet mogelijk voor zover u inkomen uit aanmerkelijk belang of uit sparen en beleggen heeft verzwegen!

Neemt uw vennootschap goederen of diensten af van gelieerde lichamen in het buitenland of verricht zij prestaties voor gelieerde buitenlandse lichamen? Dan moeten uw vennootschap en het gelieerde lichaam daarbij zakelijke verrekenprijzen toepassen. Houd daarbij in de gaten dat de inspecteur geen verlaging van de fiscale winst toestaat zonder dat daartegenover in het buitenland een verhoging van de belastinggrondslag staat. Controleer daarom of de verrekenprijzen die dit jaar voor buitenlandse concernvennootschappen zijn gehanteerd problemen opleveren onder deze bepaling.

Wilt u vanaf 2023 uw aangifte vennootschapsbelasting in een andere valuta dan de euro indienen, bijvoorbeeld de dollar? Vraag dan vóór 1 januari 2023 een beschikking Regeling functionele valuta aan bij de Belastingdienst. Als de inspecteur zo’n beschikking afgeeft, bent u in principe voor een periode van tien jaar gebonden aan deze keuze.

In beginsel dient men dividendbelasting in te houden op uitgekeerde dividenden op aandelen en winstbewijzen, maar ook op vergoedingen voor geldleningen die fungeren als eigen vermogen. Per abuis gold deze inhoudingsplicht niet bij renten op inleggelden van een coöperatie, renten op aandelen in een onderlinge waarborgmaatschappij en andere vergoedingen voor kapitaalverstrekking door oprichters, aandeelhouders, leden, enzovoorts. Deze fout wordt per 1 januari 2023 hersteld. Dat is misschien een reden om dit jaar nog een vergoeding voor kapitaalverstrekking toe te kennen.

Bv’s en nv’s die inhoudingsplichtig zijn voor de dividendbelasting kunnen in beginsel verzoeken om een beschikking van de inspecteur waarin hij de hoogte van het gestorte kapitaal vaststelt. Deze mogelijkheid bestaat nu nog niet voor de houdstercoöperatie en het fonds voor gemene rekening (FGR). Per 1 januari 2023 kan men echter in principe wel zo’n verzoek indienen voor de FGR en andere vennootschappen met een kapitaal dat is verdeeld in aandelen. U kunt dus nu alvast beginnen met de voorbereiding van uw verzoek.